Johannes Brahms- Motet (op.74)

Het muzikale idioom van Schütz en Bach is nog tot ver in de 19e eeuw levend gebleven. Ook Brahms maakte er gebruik van, maar dan op een meer lyrische manier. Het thema van het motet opus 74.1 is daar wel buitengewoon geschikt voor. De vertwijfelde vraag "Waarom?!", die Job aan Jahweh voorlegt, als hij de zin en redelijkheid van lijden en verdriet bij Hem aan de kaak stelt, heeft trouwens nog niets aan actualiteit ingeboet.

→
Job beklaagt zich bij zijn vrienden over het onheil
dat Jahweh over hem heeft afgeroepen. Gravure Gustave Doré.

Warum? Warum? Warum ist das Licht gegeben den Mühseligen Und das Leben den betrübten Herzen? Warum? Warum? Warum ? Die des Todes warten und kommt nicht Und grüben wohl aus dem Verborgen Die sich fast freuen und sind fröhlich daß sie das Grabe bekommen Warum? Warum? Und dem Manne, deß Weg verborgen ist Und Gott vor ihm denselben bedecket Warum? Warum? waarom?

Hier zit ik op een vuilnishoop en ik kijk droevig om me heen ik zie vodden en ouwe flessen excuseert u mij : ik ween ja ik huil een paar dikke tranen en ik zing met een hard gemoed ... Maar misschien wordt het morgen beter al wordt het toch nooit goed

Foto van Cornelis Vreeswijk in 1979. Deze troubadour van de Zweedse blues werd in Scandinavië een legende. Inmiddels behoort hij tot het Zweedse cultuurgoed met straatnamen, een museum en jaarlijkse festivals aan hem gewijd, maar destijds werden sommige van zijn maatschappijkritische en seksueel getinte liederen van de radio verbannen - oa Cecilia Lind over de liefde tussen een 50-jarige man en een 15-jarig meisje. Drank, vrouwen, belastingschulden en de sterke arm van de wet waren terugkerende thema's in zijn leven rond de 70er jaren en dankbare onderwerpen voor conservatieve critici. Desondanks bleef hij mateloos populair - ook als dichter en musical-ster (Pilatus in Jesus Christ Superstar en Tevje in Fiddler on the roof). In 1987, op 50-jarige leeftijd, stierf hij aan leverkanker. In Nederland werden maar een paar van zijn liederen bekend: o.a. De nozem en de non, Misschien wordt het morgen beter, en het ontroerende Veronica, maar die halen lang niet het niveau van zijn Zweedse werk.

WAAROM? Warum? Warum? Warum ist das Licht gegeben den Mühseligen Und das Leben den betrübten Herzen? Warum? Warum? Warum ? Die des Todes warten und kommt nicht Und grüben wohl aus dem Verborgen Die sich fast freuen und sind fröhlich daß sie das Grabe bekommen Warum? Warum? Und dem Manne, deß Weg verborgen ist Und Gott vor ihm denselben bedecket Warum? Warum? waarom?	waarom ? waarom ? waarom wordt er licht gegeven aan ongelukkigen en leven aan mensen met een verbitterd hart? waarom ? ze kijken uit naar de dood die maar niet komen wil en ze tobben in hun eenzaamheid zij, die bijna vrolijk en juichend hun graf verwelkomen ! waarom ? en de sterke voor wie de weg verborgen blijft omdat God die hem verhult? waarom ? waarom ?
GEBED Lasset uns unser Herz samt den Händen aufheben zu Gott im Himmel	laten we heel ons hart en ook onze handen opheffen tot de hemelse God
STANDVASTIGHEID! Siehe wir preisen selig die erduldet haben Die Geduld Hiob habt ihr gehöret Und das Ende habt ihr gesehen Denn der Herr ist barmherzig Und ein Erbarmer.	ziet, we prijzen hen gelukkig die hebben standgehouden. u allen hebt ook gehoord van Jobs geduld en u hebt de afloop gezien die de Heer hem bereid heeft, want Hij is barmhartig en ontfermt zich
KORAAL Mit Fried und Freud ich fahr dahin in Gottes Willen Getrost ist mir mein Herz und Sinn sanft und stille Wie Gott mir verheißen hat Der Tod ist mir Schlaf worden	(M.LUTHER) in vrede en vreugde ga ik op weg volgens Gods wil mijn hart en gemoed zijn getroost zacht en stil zoals God het mij heeft voorzegd is de dood nu voor mij slechts een slaap
Curiosum: Het thema Job kreeg een moderne interpretatie door de Zweeds/Nederlandse troubadour Cornelis Vreeswijk (1937-1987): «"Misschien wordt het morgen beter» Hier zit ik op een vuilnishoop en ik kijk droevig om me heen ik zie vodden en ouwe flessen excuseert u mij : ik ween ja ik huil een paar dikke tranen en ik zing met een hard gemoed ... Maar misschien wordt het morgen beter al wordt het toch nooit goed